Μετά την καταγγελία της Σοφίας Μπεκατώρου για τη σεξουαλική κακοποίηση που υπέστη πριν από 23 χρόνια από παράγοντα της ιστιοπλοΐας, έχει επέλθει μια νέα τομή στον ελληνικό δημόσιο διάλογο. Στην αρχή, πληθώρα αντίστοιχων καταγγελιών άρχισαν να βγαίνουν στον χώρο του αθλητισμού, αλλά και δηλώσεις συμπαράστασης και αλληλεγγύης στη Σοφία Μπεκατώρου που βρήκε το θάρρος να γνωστοποιήσει το συμβάν. Σύντομα, καταγγελίες άρχισαν να γίνονται και στον χώρο της υποκριτικής (βλ. Ζέτα Δούκα, Κατερίνα Γερονικολού για Κιμούλη, Τζένη Μπότση, Αγγελική Λάμπρη, Λουκία Μιχαλά για Σπυρόπουλο). Από όλα αυτά όμως δεν έλειψε και ο αντίλογος, οι καταγγελίες για δυσφήμιση από τους θύτες αλλά και εν γένει. Ο αντίλογος στον δημόσιο διάλογο πήρε τη μορφή των (δυστυχώς) γνωστών σεξιστικών συμπεριφορών και ρητορικής: “Τώρα το θυμήθηκε;”, “Γιατί δε μίλησε νωρίτερα;”, “Δεν μίλησε τότε γιατί την ένοιαζε να κάνει καριέρα” ή “Οι καταγγελίες τύπου Μπεκατώρου είναι πλέον της μόδας” αλλά και πιο ύπουλες απόπειρες μετάθεσης των ευθυνών και ενοχοποίησης του ίδιου του θύματος/της επιζήσασας όπως “Τον άφησε να συνεχίσει να κάνει αυτά που κάνει και σε άλλες κοπέλες γιατί σκέφτηκε την καριέρα της”.
Όλα αυτά δρουν για άλλη μια φορά ως σκληρή υπενθύμιση στο γιατί κάθε φορά τα θύματα/οι επιζήσασες, οι θηλυκότητες που παρενοχλούνται και κακοποιούνται, δεν καταγγέλλουν τα συμβάντα αυτά. Γιατί αμφισβητούνται ξανά και ξανά, σε θεσμικό επίπεδο και μη, από τα αστυνομικά τμήματα που συστηματικά τις αποθαρρύνουν από το να καταγγείλουν μέχρι τα δικαστήρια που είναι διαδικασίες χρονοβόρες και κοστοβόρες που τις βάζουν να αναβιώνουν τραυματικές εμπειρίες, μέχρι την βαθιά ριζωμένη στην κοινωνία μας πατριαρχική ρητορική που μετουσιώνεται στα αποθαρρυντικά λόγια των φίλων, της οικογένειας ή του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος. Η πατριαρχία όμως δεν δρα μόνο κατασταλτικά, για την ακρίβεια λειτουργεί πολυεπίπεδα. Πρόκειται για μια βαθιά ριζωμένη αντίληψη που πρώτα και κύρια δεν αφήνει το ίδιο το θύμα/επιζήσασα να σκύψει πάνω από το συμβάν και να αντιληφθεί τι πραγματικά συνέβη, πόλλες φορές και οι ίδιες δεν αντιλαμβανόμαστε κακοποιητικές συμπεριφορές ως τέτοιες, ακριβώς επειδή η πατριαρχική βία είναι τόσο κανονικοποιημένη, που αποτελεί απλά άλλο ένα κομμάτι του “πως είναι τα πράγματα”. Επιπροσθέτως, το τραύμα, η συνειδητοποίησή του είναι ως τέτοια μια διαδικασία χρονοβόρα και επίπονη για το θύμα/την επιζήσασα, πολλώ δε μάλλον όταν φιλτράρεται από πατριαρχικές αντιλήψεις και δομές.
Οι καταγγελίες όμως δεν έμειναν στον κύκλο επιφανών ηθοποιών ή/και αθλητριών. Υπήρξε η αφορμή να ανοίξει μια συνολικότερη κουβέντα στο δημόσιο διάλογο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα υπήρξαν οι μαζικές καταγγελίες πρώην και νυν φοιτητριών του ΑΠΘ ενάντια σε καθηγητή τους που ασελγούσε και παρενοχλούσε επί ετών φοιτήτριες του.
“Tώρα είναι η ώρα, τώρα ο κόσμος ακούει”.
Με την κάθε Σοφία, τη Ζέτα, την Τζένη. Με τις φοιτήτριες του ΑΠΘ. Με όσες με σθένος φωνάζουν “Φτάνει πια!”.
Εμείς, αδερφές μας, σας πιστεύουμε.
