Η Δ., μια νέα μητέρα και εργαζόμενη σήμερα, επιζώσα έμφυλης βίας, πριν ενάμιση χρόνο βρέθηκε σε μια πολύ δύσκολη οικονομική και ψυχολογική κατάσταση. Οι κοινωνικές υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων της πρότειναν να δώσει τα δύο της μωρά, ένα που μόλις έχει γεννήσει και ένα δυόμιση χρόνων, σε κάποια δομή μέχρι να ορθοποδήσει. Η ίδια ακολούθησε τις οδηγίες και προσπάθησε να βελτιώσει τις συνθήκες τις ζωής της για να μπορέσει στη συνέχεια να αναλάβει εκ νέου τη φροντίδα των παιδιών της που δεν επιθυμούσε να αποχωριστεί. Χώρισε από τον κακοποιητικό της σύντροφο και πατέρα του δεύτερου παιδιού. Βρήκε σπίτι και σταθερή εργασία. Μετά από αυτά, από κοινού με τον πατέρα του πρώτου της παιδιού, ζήτησαν πίσω τα παιδιά για να τα μεγαλώσουν.
Το ίδρυμα – ΝΠΔΔ και ένας από τους κυριότερους θεσμούς παιδικής προστασία στη χώρα – που τα ανέλαβε, δεν πήγε παρά τις εκκλήσεις της να κάνει κοινωνική έρευνα για τις νέες συνθήκες της οικογένειας και επικαλούμενο πληροφορίες από τη ζωή της μητέρας 10 χρόνια πριν – όταν ως παιδί ζούσε σε δομή του ίδιου αυτού ιδρύματος – έπεισε την εισαγγελία Αθηνών να καταθέσει αίτημα για αφαίρεση γονικής μέριμνας των παιδιών. Σε αντίθεση δηλαδή προς τον διακηρυγμένο ρόλο του ως θεσμού υποστηρικτικού προς μόνες μητέρες ή ευάλωτες οικογένειες, έκανε αίτημα για αφαίρεση γονικής μέριμνας, πριν ελέγξει το σπίτι, το εργασιακό και κοινωνικό περιβάλλον των γονέων. Ενώ μάλιστα ολες οι κοινωνικές έρευνες ως τότε, αποτύπωναν την αγάπη της μητέρας για τα παιδιά, τη φροντίδα και την απουσία οποιουδήποτε τεκμηρίου παραμέλησης ή κακοποιήσης.
Κάθε προσπάθεια να μιλήσει η μητέρα ή η δικηγόρος της με την εισαγγελία ανηλίκων έπεσε στο κενό παρά τα επαναλαμβανόμενα αιτήματα. Ακόμη χειρότερα, όταν εν τέλει κατάφερε η μητέρα να λάβει κάποια αντίγραφα από το φάκελο της εισαγγελίας, συνειδητοποίησε ότι της χορηγήθηκαν τα έγγραφα της αδερφής της, με την οποία είχε κοινό φάκελο από όταν ζούσαν ως ανήλικες μαζί στο ίδρυμα! Έκανε νέα αιτήματα να κριθεί ξεχωριστά και να διαχωριστούν οι φάκελοι, γιατί έχει γίνει τεράστιο λάθος στο ιστορικό της ως παιδί – αν και δε θα έπρεπε σε κάθε περίπτωση να έχει σημασία. Δεν εισακούστηκε. Εν τέλει η μόνη κοινωνική έρευνα που έκανε το ίδρυμα, έγινε πλημμελώς, ένα χρόνο μετά και μάλιστα όταν ήδη είχε ανοίξει το ίδρυμα από κοινού με την εισαγγελέα, τη διαδικασία αφαίρεσης γονικής μέριμνας, όταν δηλαδή είχε ήδη αποφασίσει την πορεία των παιδιών και έλειπε ως τυπικό στάδιο η κοινωνική έρευνα. Μάλιστα την έρευνα διεξήγαγε το ίδιο το ίδρυμα με το οποίο είχε ανοίξει η αντιδικία και όχι η κοινωνική υπηρεσία του δήμου διαμονής, όπως είχε ζητήσει η μητέρα. Η απόφαση του ιδρύματος να χωρίσει τα παιδιά από τη μητέρα άλλωστε, προέκυπτε και από την απροθυμία του ιδρύματος να επιτρέψει την επικοινωνία μεταξύ τους, καθώς της επέτρεπε να βλέπει τα παιδιά (τα οποία τα είχε ήδη δώσει σε αναδοχή σε επαρχιακή πόλη παρά τη διαφωνία των γονέων) 1 ώρα το μήνα, παρά τις αντίθετες επιστολές της συνήγορου του παιδιού, η οποία είχε τοποθετηθεί με σαφήνεια για το ζήτημα.
Δυστυχώς, μετά από οκτώ ολόκληρους μήνες που η μητέρα αγωνιούσε για την απόφαση του δικαστηρίου, φάνηκε ότι το δικαστήριο δεν κατάφερε να εντοπίσει τα τεράστια κενά στην παιδική προστασία και να διαφυλάξει το δικαίωμα των παιδιών να ζήσουν την βιολογική τους οικογένεια – η απόφαση που εκδόθηκε, επαναλαμβάνει πλήρως τους ισχυρισμούς του ιδρύματος, ακόμα και όταν αυτοί καταρρίπτονται από δημόσια έγγραφα. Μάλιστα το Ινστιτούτο Υγείας του παιδιού, με έγγραφο αιτήθηκε να επιστραφούν τα παιδιά στη μητέρα και να ενταχθεί σε πρόγραμμα στήριξης ευάλωτων οικογενειών υπό την αιγίδα του. Αντίστοιχο αίτημα έκανε και η ΑΜΚΕ «ΡΙΖΕΣ». Τίποτα απ’ όλα αυτά δεν αποτυπώθηκε στην απόφαση. Ακόμα χειρότερη, ρατσιστική και ενάντια σε κάθε έννοια ανθρώπινου δικαιώματος είναι η δικαιολόγηση για την αφαίρεση της γονικής μέριμνας από τον βιολογικό πατέρα του πρώτου παιδιού, όπου η απόφαση αναγράφει ότι εφόσον είναι μετανάστης χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα, δεν μπορεί να έχει σταθερή εργασία και επομένως να υποστηρίξει οικονομικά την οικογένεια του! Με άλλα λόγια, είναι σα να λέμε ότι το κράτος έχει το δικαίωμα να αφαιρεί τη γονική μέριμνα από τους γονείς που δεν έχουν νομιμοποιητικά έγγραφα!!
Η κατάφωρη αδικία που υφίσταται η Δ. – πέραν της εκδικητικής της στοχοποίησης από το Ίδρυμα το οποίο ως παιδί τη φιλοξενούσε- είναι αποτέλεσμα της στρεβλής, χωρίς κοινωνικά και άλλα φίλτρα λειτουργίας θεσμών που κανονικά προορίζονται για να προστατεύουν και να υποστηρίζουν τα παιδιά και τις ευάλωτες οικογένειες αλλά καταλήγουν να αναπαράγουν την ανισότητα και την άνιση και ταξική μεταχείριση. Μάλιστα, σε μια περίοδο κατά την οποία διαρκώς υπονομεύονται οι δομές κοινωνικής φροντίδας, το κράτος αποσύρεται από τις ευθύνες πρόνοιας και προωθεί ένα μοντέλο ιδιωτικοποιημένης παιδικής προστασίας με τη μορφή των Ιδρυμάτων, το οποίο όπως αποδείχθηκε δυστυχώς στην περίπτωση της Διονυσίας, είναι τυφλό, ανάλγητο και επιλεκτικά προστατευτικό.
Αξίζει να επισημανθεί ότι η δικαστική απόφαση αντιβαίνει στις διεθνείς και εγχώριες κατευθύνσεις των φορέων για την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, οι οποίοι προκρίνουν την παραμονή των παιδιών στην οικογένεια στο βαθμό που δεν υπάρχουν κακοποιητικές συμπεριφορές και την θεσμική και κοινοτική υποστήριξη των ευάλωτων οικογενειών. Σε αντίθεση λοιπόν με αυτό, η συγκεκριμένη απόφαση λειτουργεί τιμωρητικά απέναντι σε μια γυναίκα που παρά τα τραύματα του ιδρυματισμού και της έμφυλης βίας που υπέστη, καταβάλει μια συγκλονιστική προσπάθεια για να αναλάβει τη φροντίδα των παιδιών της αλλά και τιμωρητικά προς τα ίδια τα παιδιά, τα οποία χωρίζει από τη βιολογική τους μητέρα.
Η μόνη λύση πλέον της Δ. απέναντι στην ταξική, μισογυνική και ρατσιστική κι εν προκειμένω πλημμελή λειτουργία των θεσμών – καθώς παραμένει η σύγχυση μεταξύ των φακέλων των δύο αδερφών – ειναι να συνεχίσει το δικαστικό της αγώνα για επανένωση με τα παιδιά της, ο οποίος όμως δυστυχώς προβλέπεται πολυέξοδος και οι γονείς αδυνατούν να το υποστηρίξουν χωρίς βοήθεια. Όπως και σε άλλες περιπτώσεις, όπου οι θεσμοί της κοινωνικής πρόνοιας και της παιδικής προστασίας ήταν ανεπαρκείς ή απουσίαζαν πλήρως, η αλληλεγγύη μόνο μπορεί να λειτουργήσει υποστηρικτικά και ενδυναμωτικά ώστε να αποκατασταθεί μια κατάφωρη αδικία.
Με το κείμενο αυτό αυτό απευθύνουμε έκκληση στις φεμινιστικές και γυναικείες συλλογικότητες, στους φορείς υποστήριξης των δικαιωμάτων των παιδιών, στις ανεξάρτητες δημοσιογραφικές ομάδες και τους/τις δημοσιογράφους αλλά και σε κάθε αλληλέγγυο άτομο, να συμβάλλουν στην ανάδειξη της υπόθεσης, να αναλάβουν και να συμμετάσχουν σε πρωτοβουλίες οικονομικής και κοινωνικής υποστήριξης ώστε να στηθεί μια ασπίδα φροντίδας για τη Δ. και τα παιδιά της[1].
Φεμινιστική αλληλεγγύη στη Δ. στον αγώνα της για την επανένωση με τα παιδιά της.
1ος σταθμός το bazaar αλληλεγγύης και οικονομικής ενίσχυσης που οργανώνει η F-zone το Σάββατο 21 Δεκέμβρη 12:00 – 18:00 στο Καφενείο (Στουρνάρη 4) στα Εξάρχεια…..
Σημειώσεις
[1] Ήδη ρεπορτάζ για την υπόθεση έχουν δημοσιευθεί, για άντληση περισσότερων πληροφοριών : https://themanifoldfiles.org/gr/children-and-state/tin-ekleisan-idryma-paidi/
